រាសី

ពីWiktionary

បា.; សំ ( ន. ) (រាសិ; រាឝិ) គំនរ, ពំនូក : ពួក, កង; ប្រជុំ ។ មាត្រា​រង្វាស់​ចម្ងាយ​ល្វែង​ផ្ទៃ​មេឃ ដែល​ជា​ផ្លូវ​ចរ​នៃ​ព្រះ​អាទិត្យ​ព្រះ​ចន្រ្ទ; តាម​ហោរា​សាស្រ្ត​ថា ល្វែង​មួយ​ៗ​មាន​ចម្ងាយ​៣០​អង្សា ហៅ​ថា មួយ​រាសី សម្រាប់​សុរិយ​គតិ, មាន ១២ គឺ ១- មេសៈ ឬ មេស​រាសី “ រាសី​ចៀម​ឬ​ពពែ” (បារ. អាវ្រិល ឬ អាវរិល Avril រាសី​ទី ៤) មាន​៣០ ថ្ងៃ; ២- ឧសភៈ ឬ ឧសភ​រាសី “--គោ​ឈ្មោល” (បារ. ម៉េ Mai – ទី ៥) មាន ៣១ ថ្ងៃ; ៣- មិថុនៈ ឬ មិថុន​រាសី “--គូ​បុរស​និង​ស្ត្រី” (បារ. ហ្ស៊ូវ៉ាំង ឬ យូវាំង Juin --ទី​៦) មាន​៣០​ថ្ងៃ; ៤- កក្កដៈ ឬ កក្កដ​រាសី “--ក្តាម” (បារ. ហ៊្សុយេ្យត៍ ឬ ស៊ូយេត Juillet –ទី​៧)” មាន​៣១​ថ្ងៃ; ៥- សីហៈ ឬ សីហ​រាសី “--សីហៈ” (បារ. អាអ៊ូត៍ ឬ អាអ៊ូត AoÛt --ទី ៨) មាន ៣១ ថ្ងៃ; ៦- កញ្ញា ឬ កញ្ញា​រាសី “--ស្រី​ក្រមុំ” (បារ. សេបតមប្រិ៍ Septembre –ទី ៩) មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៧- តុលា ឬ តុលា​រាសី “--ជញ្ជីង” (បារ. ឲកតូប្រិ៍ Octobre --ទី ១០) មាន​ ៣១ ថ្ងៃ; ៨- វិចិ្ឆកៈ ឬ វិច្ឆិក​រាសី “--ខ្ទួយ” (បារ. ណូវ៉មប្រិ៍ ឬ ណោវ៉មប្រិ៍ Novembre –ទី ១១) មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៩- ធនុ ឬ ធនុ​រាសី “--ធ្នូ” (បារ. ដេសមប្រិ៍ Décembre –ទី ១២) មាន ៣១ ថ្ងៃ; ១០- មករៈ ឬ មករ​រាសី “--មករ” (បារ. ស៊្សង់វិយេរ ឬ យ៉ាំងវិយេរ Janvier --ទី១) មាន ៣១ ថ្ងៃ; ១១- កុម្ភៈ ឬ កុម្ភ​រាសី “--ក្អម” (បារ. ហ្វេវ្រិយេរ ឬ ហ្វេវរិយេរ Février --ទី២) មាន​២៨ ឬ ចួន​កាល​មាន ២៩ថ្ងៃ; ១២- មីនៈ ឬ មីន​រាសី “--ត្រី” (បារ. ម៉ារ្ស Mars –ទី ៣) មាន​៣១​ថ្ងៃ; ជា​មួយ​ឆ្នាំ​នៃ​សុរិយ​គតិ​មាន ៣៦៥ ថ្ងៃ ឬ​ចួន​កាល​មាន ៣៦៦ ថ្ងៃ ។ មាត្រា​រង្វាស់​នៃ​ចន្ទ​គតិ​មិន​មាន​កំណត់​អង្សា​ទេ ហៅ​ថា ឫក្ស ឬ នក្សត្រ​ឫក្ស, មាន ១២ គឺ ១- មិគសិរ ឬ​មិគសិរ​ឫក្ស “ឫក្ស​ក្តាន់” មាន ២៩ ថ្ងៃ; ២- បុស្ស ឬ បុស្ស​ឫក្ស “--ក្តាម” មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៣- មាឃ ឬ មាឃ​ឫក្ស “--ស្វា​ព្រាហ្មណ៍” មាន ២៩ ថ្ងៃ; ៤- ផគ្គុណ ឬ ផល្គុន​ឫក្ស “--គោ” មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៥- ចេត្រ ឬ ចិត្រ​ឫក្ស “--ខ្លា” មាន ២៩ ថ្ងៃ; ៦- ពិសាខ ឬ វិសាខ​ឫក្ស “--ក្របី” មាន​ ៣០ ថ្ងៃ; ៧- ជេស្ឋ ឬ ជេដ្ឋ​ឫក្ស “--ពពែ” មាន ២៩ ថ្ងៃ ឬ​ចួន​កាល​មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៨- អាសាឍ ឬ អាសាឡ្ហ​ឫក្ស “--សីហៈ” មាន ៣០ ថ្ងៃ; ៩- ស្រាពណ៍ ឬ ស្រាវណ​ឫក្ស, សាវណ​ឫក្ស “--ផ្កាយ​ឈើ” មាន​២៩ ថ្ងៃ; ១០- ភទ្របទ ឬ ភទ្របទា​ឫក្ស “--រមាស” មាន ៣០ ថ្ងៃ; ១១- អស្សុជ ឬ អស្សយុជ​ឫក្ស “--សេះ” មាន ២៩ ថ្ងៃ; ១២- កត្តិក ឬ កត្តិក​ឫក្ស “--កូន​មាន់” មាន ៣០ ថ្ងៃ; ជា​មួយ​ឆ្នាំ​នៃ​ចន្ទ​គតិ មាន ៣៥៤ ថ្ងៃ, ឆ្នាំ​ដែល​មាន​ចន្រ្ទាធិ​មាស (អធិក​វារៈ) មាន ៣៥៥ ថ្ងៃ, ឆ្នាំ​ដែល​មាន​អធិក​មាស មាន ៣៨៤ ថ្ងៃ (ម. ព. រតូវ ឬ រដូវ និង មាស ន. ១ និង រាសិ​ចក្រ ផង) ។ លើក​រាសី តាំង​ប្រសិទ្ធី​តាម​ក្បួន​តម្រា​សូត្រ​រំលើក​រាសី​ដែល​អាប់​ឲ្យ​ត្រឡប់​រុងរឿង​ឡើង ។ ខ្មែរ​ប្រើ​ពាក្យ រាសី នេះ​សំដៅ​សេចក្ដី​ថា “លំអ; មាន​លំអ, ស្រស់​បស់​សម​រម្យ; ចម្រើន” ផង​ក៏​បាន (ចំពោះ​តែ​មនុស្ស​ឬ​សត្វ) : មនុស្ស​មាន​រាសី, កំពុង​ឡើង​រាសី, អាប់​រាសី, ចុះ​រាសី ។ល។