ឆ្កួត

ពីWiktionary

( គុ. ) ដែល​ខូច​សតិ, ខូច​ចរិត វិល​វក់​ឥត​ដឹង​ខុស​ត្រូវ : មនុស្ស​ឆ្កួត, ឆ្កែ​ឆ្កួត ។ ឆ្កួត​កញ្ឆា ដែល​ងេងងោង ឡេះឡោះ រម៉េះរម៉ោះ​ព្រោះ​ស្រវឹង​កញ្ឆា ។ ឆ្កួត​កាម ដែល​ស៊ប់​ចិត្ត​ក្នុង​សេចក្ដី​ត្រេក​ត្រអាល​រីករាយ សប្បាយ​នឹង​កាមគុណ ៥ គឺ រូប, សំឡេង, ក្លិន, រស, សម្ផស្ស ឥត​ដែល​មាន​ភ្នក​នឹក​នា​ដល់ ជរា ព្យាធិ មរណៈ និង​សេចក្ដី​ព្រាត់​ប្រាស​និរាស​ដែល​ខ្លួន​មុខ​ជា​នឹង​ត្រូវ​បាន​ពុំខាន​នោះ​ឡើយ ។ ឆ្កួត​ចិត្ត ដែល​មាន​ចិត្ត​វិបរិត ប្រែប្រួល​វឹកវរ​ខុស​ប្រក្រតី ព្រោះ​ប្រច័ណ្ឌ​ឬ​សេចក្ដី​ព្រួយ​ខ្លាំង​អំពី​ហេតុ​ណា​មួយ ។ ឆ្កួត​ទឹក​មាត់ (ព. ប្រ.) ដែល​និយាយ​ពាក្យ​ឥត​ប្រយោជន៍​តាម​តែ​ប្រទះ​តាម​តែ​របូត​មាត់ ពីនេះ​ទៅ​នោះ ពី​នុ៎ះ​ទៅ​នោះ មិន​ចេះ​ចប់ ។ ឆ្កួត​មាត់ ដែល​រឥល​មាត់​ជេរ​ប្រទេច​ប៉ប៉ាច់ប៉ប៉ោច​មិន​សូវ​ស្រាក ។ ឆ្កួត​យស ដែល​តម្កើង​ខ្លួន, ដែល​ឆ្មើង​ខ្លួន​រពើតរពើង, លើក​ខ្លួន​ហួស​ហេតុ​ហួស​ទំនង ដោយ​ជោរ​ចិត្ត ព្រោះ​យសស័ក្ដិ​ងារ​ការ ... ។ ឆ្កួត​ល្បែង ដែល​វក់​នឹង​ល្បែង ។ ឆ្កួត​សព្ទ ដែល​រៀន​ប្រែ​ពី​ភាសា​ដទៃ​មក​ជា​ភាសា​របស់​ខ្លួន ភ័ន្ត​ច្រឡំ​សព្ទ ចេះ​តែ​ស្មាន​ៗ​ខុស​ខ្លះ​ត្រូវ​ខ្លះ ដោយ​ចេះ​វេយ្យាករណ៍​មិន​ស្ទាត់ ចាំ​សព្ទ​ក៏​មិន​​ប្រាកដ តែ​ហ៊ាន​ថា ហ៊ាន​ប្រែ​មិន​ញញើត : អ្នក​រៀន​ឆ្កួត​សព្ទ ។ ឆ្កួត​ស្រា ដែល​វឹកវរ​ប្រឡែប្រកោ​ព្រោះ​សេព​សុរា​ញៀន​ជាប់ ។ ឆ្កួត​ស្រី ដែល​វក់​ចិត្ត​ព្រោះ​ស្រឡាញ់​ស្រី, ដែល​ងងុល​ព្រោះ​ស្រឡាញ់​ស្រី ។ ឆ្កួត​ស្លាក់ ដែល​ភ្លាត់​ស្មារតី​ម្ដង​ៗ ប្លែក​ខុស​ពី​ប្រក្រតី ព្រោះ​លេប​គ្រាប់​ស្លាក់ ។

( ឧ. ) ពាក្យ​ពោល​បង្អាប់, បន្ទច់​បង្អាក់, ជេរ​បង្អាប់​ដោយ​ប្រដូច​នឹង​មនុស្ស​ឆ្កួត : គ្នា​ទើប​នឹង​និយាយ​បាន​ពីរ​បី​ម៉ាត់ គាត់​ស្រែក​គំហក​ឲ្យ​គ្នា​ថា ឆ្កួត ! (ព. ទ្រ. ម.) ។