ទុក្ខំ

ពីWiktionary

ទុក-ខ័ង បា.; សំ. ( ន. ) (ទុះខំ “រី​សេចក្ដី​ទុក្ខ, សេចក្ដី​លំបាក”) ពាក្យ​សម្រាប់​ប្រើ​ក្នុង​ត្រៃ​លក្ខណ៍ ច្រើន​និយាយ​រួម​ទាំង ៣ ម៉ាត់​ថា អនិច្ចំ, ទុក្ខំ, អនត្តា គឺ​សេចក្ដី​មិន​ទៀង (ព្រោះ​មាន​ការ​ប្រែប្រួល​ជា​ធម្មតា), ជា​ទុក្ខ ឬ​នាំ​មក​នូវ​ទុក្ខ (ព្រោះ​មាន​ការ​ព្រួយ​លំបាក​មិន​ចេះ​អស់​មិន​ចេះ​ហើយ), មិនមែន​ជា​របស់​ខ្លួន (ព្រោះ​មិន​ស្ដាប់​បង្គាប់, មិន​លុះ​ក្នុង​អំណាច​ចិត្ត ឬ​ព្រោះ​មិន​មាន​ខ្លឹម​សារ) ។ ប្រើ​ជា​ឧទាន​វាចា ពាក្យ​បន្លឺ ដោយ​សេចក្ដី​ព្រួយ​ខ្លាំង ឬ​ដោយ​សេចក្ដី​សំវេគ​ក៏​មាន ឱ ទុក្ខំ ! “ឱ​សេចក្ដី​ព្រួយ​លំបាក !”; ចួន​កាល​ថា អហោ ទុក្ខំ ! “ឱ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ព្រួយ !”; ឬ​ថា អហោ ទុក្ខំ ទុក្ខំ ! “ឱ​ទុក្ខ​ព្រួយ​ណាស់​ហ្ន៎” (ច្រើន​មាន​ប្រើ​តែ​ក្នុង​សាស្ត្រា​ទេសន៍ ប្រែរយ​បុរាណ) ។