ឯក

ពីWiktionary

ek =ឯក ,អែក សំ. បា. ( សំខ្យា ) (មួយ; ម្នាក់ ។ គុ. ដែល​មាន​តែ​មួយ​ឬ​តែ​ម្នាក់, ឥត​មាន​ពីរ, ឥត​ពីរ; ទី​មួយ, លេខ​មួយ; ឧត្ដម, ខ្ពស់, ខ្ពង់ខ្ពស់; ប្រសើរ, ប្រសើរ​ផុត; លើសលែង, លើសលន់, កន្លង; ចម្បង; សំខាន់; ដែល​ដាច់​គេ, បណ្តាច់; ផុត, បំផុត; ស្រស់, ឆើត; ឆ្នើម; ថ្លៃថ្លា; ឥត​មាន​ប្រៀប; ដែល​តែ​ម្តង; ដែល​ព្រម​គ្នា : ឯក​អគ្គ ឬ --អគ្រ (--អាក់) ប្រសើរ​ឯក ។ ឯក​អង្គ អង្គ​ប្រសើរ​ផុត; អ្នក​ដែល​មាន​ខ្លួន​ប្រសើរ​ផុត (ព. កា.) : ក្សត្រិយ៍​ក្សាន្ត​ឯក​អង្គ ស្តេច​យាង​តម្រង់ ទៅ​កាន់​ប្រាសាទ រាជ​និវេសន៍ ប្រសើរ​ស្អាងស្អាត ដល់​ហើយ​ព្រះ​បាទ ទ្រង់​ស្តេច​ចូល​ក្នុង ។ ពាក្យ​បណ្តៅ​បុរាណ​ថា : ឯក​អង្គ​ទ្រង់​នាម​ឯក​ខ្ពស់​អនេក ទាប​ជាង​ស្មៅ តើ​គឺ​អ្វី ? --ភ្នំ-- ត្រូវ​ហើយ ។ ឯកឧក ឬ--ឧគ្គ (--អុក) ឲកញ៉ា​ទី​មួយ​ឬ​ខ្ពង់ខ្ពស់​កន្លង ។ ឯក​ឧត្ដម ឧត្ដម​លើសលែង ។ ឯក​ឯង តែ​ឯង, តែ​ម្នាក់​ឯង : មនុស្ស​ឯក​ឯង; នៅ​ឯក​ឯង ។ ចំណេះ​ឯក ចំណេះ​ខ្ពស់ ។ ជា​ឯក ជា​ទី​មួយ : ទុក​ជា​ឯក​ទុក​ថា​ជា​ទី​មួយ​ឬ​ជា​លេខ​មួយ ។ តួ​ឯក តួ​ឆើត, តួ​ស្រស់ : ល្ខោន​តួ​ឯក ។ ប្រសើរ​ឯក ប្រសើរ​បំផុត ។ ល្អ​ឯក ល្អ​ផុត ។ សម្រាប់​ឯក​សម្រាប់​ទី​មួយ ឬ​តំណែង​ទី​មួយ : មន្រ្តី​សម្រាប់​ឯក ។ល។ អ. ថ. អេកៈ ឬ​តាម​ទម្លាប់​ថា អែកៈ ក៏​មាន​ខ្លះ (សំ. ឰក ឬ ឰក្យ អ. ថ. អែកៈ ឬ --ក្យៈ), ដូច​ជា ឯក​កោលាហល (--ល៉ាហល់) ដំណើរ​ជ្រួលជ្រើម​ព្រម​គ្នា ។ ឯកគ្គតា (អេក័ក-គៈ--) ដំណើរ​តាំង​នៅ​មូល​ស្លុង​ក្នុង​អារម្មណ៍​តែ​មួយ, ដំណើរ​មូល​ចិត្ត​ស្លុង​ក្នុង​អារម្មណ៍​តែ​មួយ (ហៅ ឯកគ្គតា​ចិត្ត ក៏​បាន) ។ ឯក​ចក្ខុ ឬ --ចក្សុ ភ្នែក​តែ​ម្ខាង; អ្នក​ដែល​មាន​ភ្នែក​តែ​ម្ខាង (ខ្វាក់​ម្ខាង) ។ ព. កា. ប្រើ​ជា ឯក​ច័ក្សុ ក៏​បាន, អ. ថ. --ចាក់ ។ ឯក​ចរ ការ​ត្រាច់​ឬ​ដើរ​ម្នាក់​ឯង ។ ឯក​ចារិន ឬ--ចារី អ្នក​ដែល​ត្រាច់​ឬ​ដើរ​តែ​ម្នាក់​ឯង (បើ​ស្ត្រី​ជា ឯក​ចារិណី ឬ--រិនី) ។ ឯក​ចិត្ត ចិត្ត​មួយ; គំនិត​តែ​មួយ; គំនិត​ត្រូវ​គ្នា​តែ​មួយ; អ្នក​ដែល​មាន​គំនិត​ត្រូវ​គ្នា​តែ​មួយ : ពួក​ឯក​ចិត្ត ពួក​អ្នក​ត្រូវ​គំនិត​គ្នា ។ ខ្មែរ​ប្រើ​សំដៅ​សេចក្ដី​ថា “ស្រេច​នឹង​ចិត្ត, សេរី, សេរី​ភាព” ក៏​មាន : មនុស្ស​ឯក​ចិត្ត, នៅ​ស្រណុក​ឯក​ចិត្ត, មនុស្ស​ស្រណុក​ឯក​ចិត្ត ។ ឯកច្ឆត្រ (--ក័ច-ឆ័ត) ដែល​មាន​ស្វេតច្ឆត្រ​តែ​មួយ គឺ​មាន​ក្សត្រិយ៍​ទ្រង់​រាជ្យ​តែ​មួយ​ព្រះ​អង្គ មាន​រាជានុភាព​ពេញ​ទី : ប្រទេស​ឯកច្ឆត្រ ប្រទេស​ឯក​រាជ្យ ។ ឯកច្ឆន្ទ (--ក័ច-ឆ័ន) ចំណង់​តែ​មួយ; បំណង​តែ​មួយ; បំណង​ត្រូវ​គ្នា​តែ​មួយ; ដែល​មាន​បំណង​ត្រូវ​គ្នា​តែ​មួយ, ដែល​ព្រម​ចិត្ត​គ្នា : ខំ​ប្រឹង​ធ្វើ​ការ​ដោយ​ឯកច្ឆន្ទ, ព្រម​គ្នា​ជា​ឯកច្ឆន្ទ; ពួក​ឯកច្ឆន្ទ ។ ខ្មែរ​ប្រើ​ក្លាយ​ជា ឯកច្ឆាន្ទ សំដៅ​សេចក្ដី​ថា “ស្រេច​លើ​ខ្លួន,សេរី, អត្តាធីន” : មនុស្ស​ឯកច្ឆាន្ទ ។ ឯក​ជន ជន​ម្នាក់, មនុស្ស​ម្នាក់ ។ ចំពោះ​តែ​ខ្លួន​មួយ : ការ​ឯក​ជន ការ​ចំពោះ​តែ​មនុស្ស​ម្នាក់​ៗ ។ ឯក​ជាតិ ជាតិ​មួយ, មួយ​ជាតិ (កំណើត​មួយ) ។ ឯក​ទត្ត (--ទ័ត) អ្វី​ៗ​ដែល​គេ​ត្រូវ​ឲ្យ​ចំពោះ​តែ​បុគ្គល​ម្នាក់ : របស់​ឯក​ទត្ត ។ ឯក​ទិដ្ឋិ ដែល​មាន​ទិដ្ឋិ​ត្រូវ​គ្នា; អ្នក​ដែល​មាន​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ​ត្រូវ​គ្នា ។ ឯក​ទិន ថ្ងៃ​មួយ, មួយ​ថ្ងៃ; ពាក្យ​សន្មត​ហៅ​សន្លឹក​ក្រដាស​ដែល​មាន​ចុះ​ថ្ងៃ​ខែ សម្រាប់​មើល​បាន​តែ​មួយ​ថ្ងៃ​ៗ ហើយ​ត្រូវ​បើក​បក​សន្លឹក​ថ្ងៃ​ដែល​កន្លង​ផុត​ទៅ​នោះ​ចោល​ចេញ ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​មួយ​សន្លឹក​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ ដើម្បី​នឹង​មើល​ថ្ងៃ​ខែ​ត​ៗ​គ្នា​ជា​លំដាប់​ទៅ : មើល​ឯក​ទិន, ទិញ​ឯក​ទិន ។ ឯក​ទិស ទិស​មួយ, ទិស​ម្ខាង; ទិស​ឬ​ផ្លូវ​ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​អ្នក​បើក​បរ​រថយ​ន្ត​ឬ​យាន​ផ្សេង​ៗ ប្រកាន់​យក​បាន​តែ​ម្ខាង​ៗ គឺ​ថា​បាន​តែ​ទៅ ឯ​មក​បញ្រ្ចាស​មិន​បាន ឬ​បាន​តែ​មក ។ ឯក​ទុក្ខ ទុក្ខ​ត្រូវ​គ្នា; អ្នក​ដែល​មាន​ទុក្ខ​ត្រូវ​គ្នា ។ ឯក​ទេស ភាគ​មួយ, ចំណែក​មួយ​ដែល​ត្រូវ​លើក​ឬ​ទាញ​យក​មក​និយាយ​ផ្សេង​ៗ​ដោយ​ឡែក: និយាយ​ដោយ​ឯក​ទេស; ពិសេស, ប្លែក : វត្ថុ​ឯក​ទេស ។ ឯក​ធីតា កូន​ស្រី​តែ​មួយ ។ ឯក​ធ្យាស្រ័យ ឬ ឯកជ្ឈាស័យ អធ្យាស្រ័យ​ត្រូវ​គ្នា; អ្នក​ដែល​មាន​អធ្យាស្រ័យ​ត្រូវ​គ្នា ។ ឯក​ន័យ នៃ​មួយ; ដែល​មាន​ន័យ​តែ​មួយ, មាន​ន័យ​ត្រូវ​គ្នា : សេចក្ដី​នេះ​ជា​ឯក​ន័យ; ពាក្យ​ទាំង​នេះ​ជា​ឯក​ន័យ ។ ឯក​នាម ឈ្មោះ​ត្រូវ​គ្នា; អ្នក​ដែល​មាន​នាម​ត្រូវ​គ្នា ។ ដែល​រស់​ដោយ​សារ​អាហារ​ដូច​គ្នា : សត្វ​លោក​ទាំង​អស់​ជា​ឯក​នាម ព្រោះ​សុទ្ធ​តែ​រស់​ដោយសារ​អាហារ​ដូច​គ្នា ។ ឯក​និន្នាទ ដែល​មាន​ដំណើរ​គឹកកង​ឬ​កង​រំពង​តែ​មួយ, ដែល​មាន​សូរ​សព្ទ​កង​រំពង​រួម​គ្នា​តែ​មួយ : សម្រែក​ហ៊ោ​ឯក​និន្នាទ ។ ឯក​នេត្ត ឬ--នេត្រ ដូច​គ្នា​នឹង ឯក​ចក្ខុ ។ ឯកន្ត​សុខ ដែល​សុទ្ធ​តែ​សុខ ។ ឯកន្ត​បរម​សុខ ដែល​សុទ្ធ​តែ​សុខ​យ៉ាង​ក្រៃលែង ។ ឯក​បថ (--បត់) ផ្លូវ​ឬ​គន្លង​តែ​មួយ, ដែល​មាន​ផ្លូវ​ឬ​គន្លង​តែ​មួយ; ដែល​មាន​ផ្លូវ​ឬ​លំអាន​ត្រូវ​គ្នា ។ ឯក​បទ បទ​មួយ; ដែល​មាន​បទ​តែ​មួយ ។ ឯក​បទិក ឬ --បទី ផ្លូវ​ជើង ។ ឯក​បុគ្គល ឬ --បុរស បុគ្គល​ស្រួច​ឆ្នើម ឬ​បុរស​ប្រសើរ​ផុត ។ ឯក​បុត្ត ឬ --បុត្រ កូន​ប្រុស​តែ​មួយ ។ ឯកប្បហារ (--ក័ប-ប៉ៈហា) ឬ--ប្រហារ ប្រហារ​តែ​ម្តង ។ ដំណើរ​ព្រម​គ្នា, ស្មើ​គ្នា : នាំ​គ្នា​ចូល​ចោម​ចាប់​ជា​ឯកប្បហារ; រត់​ខ្នាប់​ជា​ឯកប្បហារ ។ ឯក​ភក្តី (ជើង ដ, អ. ថ. --ភ័ក-ក្តី) សេចក្ដី​ស្រឡាញ់​ស្មោះ​រួម​ចិត្ត​គំនិត​គ្នា​ចំពោះ​ទៅ​លើ​បុគ្គល​ម្នាក់; ដែល​មាន​ភក្តី​ចំពោះ​ទៅ​លើ​បុគ្គល​ម្នាក់ : អាណា​ប្រជាជន​ទាំងអស់​ត្រូវ​មាន​ចិត្ត​ស្មោះ​ស្ម័គ្រ​ឯក​ភក្តី​ចំពោះ​ព្រះ​បរម​ក្សត្រិយ៍​របស់​ខ្លួន (ប្រើ​ជា ឯក​ភក្តិ ឬ --ភ័ក្តិ ក៏​បាន, អ. ថ. --ភ័ក) ។ ឯក​ភត្តិក ឬ --ភត្តិកៈ, ឯក​ភោជិន ឬ --ភោជី អ្នក​ដែល​បរិភោគ​ភោជនាហារ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ (មួយ​ថ្ងៃ​មួយ​យប់) តែ​ម្តង; (ព. ពុ. ចំពោះ​អ្នក​ដែល​បរិភោគ​មួយ​ថ្ងៃ​ម្តង ក្នុង​វេលា​ពី​ព្រឹក​ទល់​នឹង​ថ្ងៃ​ត្រង់); បើ​ស្ត្រី​ជា ឯក​ភត្តិកា ឬ ឯក​ភោជិនី ។ ឯក​ភរិយា ភរិយា​ទី​មួយ, ភរិយា​ធំ, ប្រពន្ធ​ដើម (ហៅ ឯក​បត្នី ក៏​បាន) ។ ឯក​ភាគ ចំណែក​មួយ, មួយ​ចំណែក ។ ឯក​ភាព ឬ ឰក--, ឰក្យ-- ភាព​មួយ, ភាព​ត្រូវ​គ្នា; ដែល​មាន​បែប​បទ, សណ្តាប់ធ្នាប់, សម្លៀក​បំពាក់, ឫកពា ត្រូវ​គ្នា : ប្រទេស​ឯក​ភាព, ស្រុក​ឯក​ភាព ។ ឯក​ភោជន ភោជន​តែ​មួយ​មុខ ។ ឯក​មគ្គ ឬ--មាគ៌ា ផ្លូវ​មួយ ។ ឯក​មតិ ឬ --ម័តិ គំនិត​តែ​មួយ; អ្នក​ដែល​មាន​គំនិត​ត្រូវ​គ្នា ។ ឯក​មាស មួយ​ខែ ។ ឯក​រត្តិ, --រាត្រី ឬ ឰក​រាត្រី, ឰក​រាត្រ (--រាត) មួយ​យប់ ។ ឯក​រស រស​តែ​មួយ; ដែល​មាន​រស​ត្រូវ​គ្នា : ទឹក​មហា​សមុទ្រ​ជា​ឯក​រស; រិមុត្តិ​សុខ​ជា​ឯក​រស ។ ឯក​រាជ (អែក-កៈរាច) ស្តេច​ឯក; ដែល​មាន​ស្តេច​សោយ​រាជ្យ​ឬ​អ្នក​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​មួយ​មិន​ជា​ចំណុះ​ប្រទេស​ណា ។ ឯក​រាជ្យ (--រាច) ឬ ឰក្យ​រាជ្យ រាជ្យ​ឯក, រាជ្យ​នៃ​ស្តេច​ឯក; ភាព​នៃ​រដ្ឋ​ឬ​ប្រទេស​ដែល​មាន​សិទ្ធិ​និង​សេរី​ភាព​ពេញ​បរិបូរ ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង​ខ្លួន​ឯង​មិន​មែន​ជា​ចំណុះ​នៃ​ប្រទេស​ដទៃ : គ្រប់គ្រង​ឯក​រាជ្យ, ការពារ​ឯក​រាជ្យ ។ ឯក​រូប ដែល​មាន​រូប​ដូច​គ្នា ។ ឯក​លាភ លាភ​ឯក; លាភ​ចំពោះ​តែ​បុគ្គល​ម្នាក់ ឬ​លាភ​ដែល​ត្រូវ​បាន​តែ​ម្តង​ប៉ុណ្ណោះ ។ ឯក​វចនៈ (ព. វ.) ពាក្យ​ប្រាប់​ចំនួន​តែ​មួយ​ឬ​តែ​ម្នាក់, ដូច​ជា តុ​មួយ, កៅអី​មួយ, ក្មេង​ម្នាក់ ជាដើម (ព. ផ្ទ. ទ្វិ​វចនៈ, ពហុ​វចនៈ) ។ ឯក​វណ្ណ ឬ --ព័ណ៌ ព័ណ៌​ឯក; ព័ណ៌​តែ​មួយ; ដែល​មាន​ព័ណ៌​ឬ​សម្បុរ​ដូច​គ្នា ។ ឯក​ស័ក ស័ក​ទី​មួយ (នៃ​ឆ្នាំ) : ឆ្នាំ​កុរ​ឯក​ស័ក ។ ឯក​ស័ក្តិ ឬ ឰក-- ស័ក្តិ​ស្មើ​គ្នា; ដែល​មាន​ស័ក្តិ​ស្មើ​គ្នា : មន្រ្តី​ឯក​ស័ក្តិ ។ ឯក​សណ្ឋាន សណ្ឋាន​ឬ​ទ្រង់ទ្រាយ​ដូច​គ្នា​តែ​មួយ​បែប; សម្លៀក​បំពាក់​តែ​បែប​មួយ​ដែល​គេ​តម្រូវ​ឲ្យ​កង​យោធា​ឬ​សិស្ស​សាលា​ជាដើម​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​កាតព្វ​កិច្ច : ស្លៀក​ពាក់​ឯក​សណ្ឋាន, ប្រើ​ប្រាស់​គ្រឿង​ប្រដាប់​ជា​ឯក​សណ្ឋាន; ដែល​មាន​សណ្ឋាន​ឬ​ទ្រង់ទ្រាយ​ដូច​គ្នា​តែ​មួយ​បែប : ខោ​អាវ​ឯក​សណ្ឋាន, សម្លៀក​បំពាក់​ឯក​សណ្ឋាន ។ ឯក​សព្ទ សូរ​ឮ​តែ​មួយ​ដដែល​ៗ (ដូច​យ៉ាង​សូរ​សំឡេង​ចង្រិត​និង​រៃ​ជាដើម) ។ ឯក​សារ ដែល​សុទ្ធ​តែ​ខ្លឹម; ដែល​មាន​ខ្លឹម​ដូច​គ្នា (បុរាណ​ប្រើ​សំដៅ​សេចក្ដី​ថា “សំបុត្រ​សន្យា​សម្លាក់​សំខាន់” ក៏​មាន : សំបុត្រ​ឯក​សារ) ។ ឯក​សិទ្ធិ សិទ្ធិ​តែ​មួយ; អំណាច​ដោយ​ឡែក; អត្ថ​ប្រយោជន៍​ដាច់​មុខ​តែ​ម្នាក់​ឯង : បាន​ទទួល​ឯក​សិទ្ធិ, មាន​ឯក​សិទ្ធិ ។ ឯក​សេស សព្ទ​ដែល​លុប​ទុក​ឲ្យ​នៅ​សល់​តែ​មួយ; ហៅ ឯក​សេស​ន័យ ក៏​បាន (ព. វ. សំ. បា.) ។ ឯក​អគ្គារហន្ត ឬ ឯក​អគ្គារហា (អែក-អ័ក-គារហន់ ឬ--រៈហា; បា. < ឯក + អគ្គ + អរហន្ត ឬ --អរហា) ព្រះ​អរហន្ត​ប្រសើរ​ឯក ឬ​ព្រះ​អរហន្ត​ប្រសើរ​បំផុត ។ ព. កា. និយាយ​ពី​បុគ្គល ១០ ប្រភេទ​ដែល​ជន​ពុំ​ត្រូវ​ប្រទូស្ត​ថា : ព្រះ​ពុទ្ធ​ព្រះ​បច្ចេក និង​ឯក​អគ្គារហា អគ្គ​សាវកា និង​មាតា​បិតា​ផង ។ គ្រូ​និង​សាស្រ្តាចារ្យ និង​ទាយក​ឥត​មោះហ្មង និង​អ្នក​ទេស្នា​ផង កុំ​យង់ឃ្នង​ឆ្គង​ប្រមាថ ។ បុគ្គល​ទាំង​ដប់​នេះ​គួរ​ប្រាជ្ញ​រិះរេ​សម្អាត ត្រូវ​កុំ​បី​ប្រមាថ គួរ​ឱហាត​រៀន​ឲ្យ​ចាំ ។ ថា​មិន​ត្រូវ​ប្រទូស្ត ឬ​រឹងរូស​ធ្វើ​ឲ្យ​ឆ្គាំ- ឆ្គង​ខុស​ក្រែង​នឹង​នាំ- ឲ្យ​បាន​ទុក្ខ​ឃើញ​ទាន់​ហន់ ។ល។ ព. កា. ប្រើ​ជា ឯកា, ឯកោ, ឯកំ (--ក័ង) ក៏​បាន, ដូច​ជា : ឯកោ-ឯកា​និង​ឯកំ កវី​សម្រាំង​តែង​កាព្យា ដូច​កាព្យ​ថា​ឯកោ​រាជា ឯកា​ទេវី​រដ្ឋ​ឯកំ ។ ទាំង​បី​ពាក្យ​នេះ​សុទ្ធ​តែ​ឯក​ឥត​មាន​ចម្លែក​ឲ្យ​ភ័ន្តភាំង ប្រើ​តាម​ជើង​កាព្យ​ចួន​មិន​គាំង ឯកោ​ឯកំ​ឬ​ឯកា ។ ឯកាធិបតី អធិបតី​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ៗ; មន្រ្តី​ស័ក្តិ​ធំ​ដែល​ជា​អធិបតី​ត្រួតត្រា​រាជការ​អាណា​ព្យាបាល​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ៗ (ត្រូវ​នឹង បារ. រ៉េស៊ីដង់ត៍ ស៊ុប៉េរីយើរ Résident Supérieur) ។ ឯកាធិបតី​សភា ទី​ធ្វើ​ការ​នៃ​ឯកាធិបតី ។ ឯកាធិបតេយ្យ ឬ ឯកាធិបតៃយ (--ប៉ៈតៃ) មុខ​ការ, មុខ​ក្រសួង, នាទី, អំណាច នៃ​ឯកាធិបតី ។ ឯកាយន​មគ្គ ឬ --មាគ៌ា (--យ៉ៈន៉ៈម័ក ឬ--មារ-គា) ផ្លូវ​ឯក, ផ្លូវ​សម្រាប់​បុគ្គល​ឯក, ផ្លូវ​ទៅ​កាន់​ព្រះ​និញ្វន; ផ្លូវ​ដែល​ទៅ​មក​បាន​តែ​ម្នាក់​ៗ (ឥត​មាន​អ្នក​ណា​ជូន​ឬ​កំដរ​អ្នក​ណា​បាន​ឡើយ) : ផ្លូវ​ព្រះ​និញ្វន​ជា​ឯកាយន​មគ្គ; ការ​ស្លាប់​កើត​ជា​ឯកាយន​មគ្គ (ព. ពុ.) ។ ឯការម្មណ៍ អារម្មណ៍​តែ​មួយ , អារម្មណ៍​ដែល​មូល​ស្លុង​តែ​មួយ ។ ឯកាសនិកង្គ (--សៈន៉ិក័ង-គៈ) ឈ្មោះ​ធុតង្គ​មួយ​ប្រភេទ, ក្នុង​ពួក​ធុតង្គ ១៣, មាន​លក្ខណៈ​ឲ្យ​បរិភោគ​ភោជន​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​បាន​តែ​ក្នុង​មួយ​បង្គុយ (ព. ពុ.) ។ ឯកោទិភាព (បា. ឯក + ឧទិ + ភាវ) ភាព​ជា​ចិត្ត​ខ្ពស់​ឯក គឺ​សមាធិ​ចិត្ត​ក្នុង​ទុតិយជ្ឈាន (ព. ពុ.) ។ ល។ ព. កា. ប្រាប់​អំពី​ការ​ផ្សំ ឯក-សព្ទ ជាមួយ​នឹង​សព្ទ​ដទៃ​បាន​តាម​គួរ​ដល់​ការ​ប្រកប : រី​សព្ទ​ជា​ឯក ផ្សំ​បាន​អនេក នឹង​សព្ទ​ដទៃ ស្រេច​នឹង​អ្នក​ប្រើ គេ​ចេះ​ប្រើ​លៃ ឲ្យ​តែ​ប្រពៃ កុំ​ឲ្យ​មាន​ឆ្គង ។

អែក ( ន. ) ប្រដាប់​មួយ​ប្រភេទ​មាន​ដង​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​ដង​ធ្នូ ប៉ុន្តែ​តូច​រៀវ មាន​ស្លាប​តែ​មួយ មាន​សាយ, សម្រាប់​ដាក់​ស៊ក​ភ្ជាប់​នៅ​ក្បាល​ខ្លែង​ព្នង, លាន់​ឮ​សូរ​សព្ទ​ឆ្លើយ​រងំ ដោយ​កម្លាំង​ខ្យល់​ប៉ះ​ត្រូវ : យប់​មិញ​គេ​បង្ហើរ​ខ្លែង​បួន​ប្រាំ​ឮ​តែ​សូរ​ឯក​ឆ្លើយ​គ្នា​រងំ (ហៅ ឯក​ខ្លែង ក៏​បាន) ។ ឯក​ង៉ាវ ឈ្មោះ​ឯក​ខ្លែង​មួយ​ប្រភេទ មាន​តែ​ស្លាប​ភ្ជាប់​ឥត​សាយ ធ្វើ​ដោយ​ស្លឹក​រឹត​សក​ឲ្យ​ស្តើង ចង​ភ្ជាប់​នឹង​ចុង​ដង​ឮ​សូរ​រន​ង៉ាវ​ៗ ។ អែក