ការបំបែកនាម

(វេយ្យាករណ៍) declension, déclinaison ដំណើរបំបែកនាមដោយប្រើភាគខាងចុងផ្សេងៗគ្នាទៅតាមមុខងារនៃនាមក្នុងល្បះ។ នៅក្នុងវេយ្យាករណ៍បាលី វិភត្តិនាមមាន ៨ គឺ:

	ឯកវចនៈ	ពហុវចនៈ
បឋមាវិភត្តិ	បុរិសោ	បុរិសា
ទុតិយាវិភត្តិ	បុរិសំ	បុរិសេ
តតិយាវិភត្តិ	បុរិសេន	បុរិសេហិ, បុរិសេភិ
ចតុត្ថីវិភត្តិ	បុរិសស្ស, បុរិសាយ, បុរិសត្ថំ	បុរិសានំ
បញ្ចមីវិភត្តិ	បុរិសស្មា, បុរិសម្ហា, បុរិសា	បុរិសេហិ, បុរិសេភិ
ឆដ្ឋីវិភត្តិ	បុរិសស្ស	បុរិសានំ
សត្តមីវិភត្តិ	បុរិសស្មឹ, បុរិសម្ហិ, បុរិសេ	បុរិសេសុ
អាលបនៈ	បុរិស	បុរិសា

កំណត់សម្គាល់: - វិភត្តិសព្វនាម និង វិភត្តិគុណនាម មានលំនាំដូចគ្នានឹងវិភត្តិនាមដែរ។ -ក្នុងតារាងខាងលើ គេបង្ហាញវិភត្តិរបស់ពាក្យមួយដែលមានការប្រែប្រួលខាងចុងទៅតាមមុខងាររបស់វាក្នុងល្បះ។ -ខាងក្រោម ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែងនៃការប្រើប្រាស់វិភត្តិទៅតាមមុខងាររបស់ពាក្យក្នុងល្បះ ប៉ុន្តែ គេបានប្រើពាក្យផ្សេងៗគ្នាឱ្យស្របតាមបរិបទ។ ១-បឋមាវិភត្តិ (ត្រូវនឹងវិភត្តិឡាតាំង ហៅតាមបារាំងថា : nominatif) សម្រាប់មុខងារជាប្រធាន, ឧទាហរណ៍: កសិករោ ខេត្តំ កសតិ (កសិករភ្ជួរស្រែ)។ ២-ទុតិយាវិភត្តិ (ត្រូវនឹងវិភត្តិឡាតាំង ហៅតាមបារាំងថា: accusatif) សម្រាប់មុខងារជាកម្មបទផ្ទាល់ (complément d'object direct), ឧទាហរណ៍: សិស្សោ អក្ខរំ ឧគ្គណ្ហាតិ (សិស្សរៀនអក្សរ)។ ៣-តតិយាវិភត្តិ (ablatif d'agent et ablatif d'instrument) សម្រាប់មុខងារជា:

• កម្មភ្នាក់ងារ, ឧ. អយំ គេហោ មម មាតុលេន និម្មិយតេ (ផ្ទះនេះសង់ដោយពូខ្ញុំ)។
• កម្មមធ្យោបាយ, ឧ. កសិករោ នង្គលេន ខេត្តំ កសតិ (កសិករភ្ជួរស្រែនឹងនង្គ័ល)

៤-ចតុត្ថីវិភត្តិ (ត្រូវនឹងវិភត្តិឡាតាំងហៅតាមបារាំងថា: datif) សម្រាប់មុខងារ ជាកម្មសម្បទាន ប្រាប់សេចក្ដីទទួល (complément d'attribution), ឧ. ពុទ្ធោ លោកេ មនុស្សានំ ធម្មំ ទេសេតិ (ព្រះពុទ្ធសម្ដែងធម៌ដល់មនុស្សក្នុងលោក)។ ៥-បញ្ចមីវិភត្តិ សម្រាប់មុខងារជាកម្មអបាទាន ប្រាប់សេចក្ដីឃ្លាតចាក (ablatif de séparation), ឧ: មយំ វាណិជស្មា មញ្ចំ កីណាម (យើងទិញគ្រែពីឈ្មួញ)។ ៦-ឆដ្ឋីវិភត្តិ (ត្រូវនឹងវិភត្តិឡាតាំង ហៅតាមបារាំងថា: génitif) សម្រាប់មុខងារជាកម្មរបស់នាម , ឧទាហរណ៍: លោកេ មនុស្សា សុរិយស្ស រំសឹ បស្សន្តិ (មនុស្សទាំងឡាយ ក្នុងលោកឃើញពន្លឺព្រះអាទិត្យ)។ ៧-សត្តមីវិភត្តិ (locatif) សម្រាប់មុខងារជាកម្មទេសកាលសម្គាល់ទីកន្លែង, ឧទាហរណ៍: មច្ឆា ជលេ វសន្តិ (ត្រីទាំងឡាយរស់នៅក្នុងទឹក)។ ៨-អាលបនៈ (ត្រូវនឹងវិភត្តិឡាតាំង ហៅតាមបារាំងថា: vocatif) សម្រាប់ហៅ, ឧទាហរណ៍: បុត្ត សាលំ គច្ឆាហិ (ម្នាលកូនចូរឯងទៅសាលា)។ វិភត្តិនាមឡាតាំងមាន ៦បែបគឺ: ១-Nominatif : មានមុខងារជាប្រធាន, ២-Accusatif: មានមុខងារជាកម្មបទផ្ទាល់, ៣- Génitif.... : មានមុខងារជាកម្មសម្រាប់នាមដូចគ្នា, ៤- Datif..........: មានមុខងារជាកម្មសម្បទាន (complément d'attribution), ឧទាហរណ៍: donner quelque chose à quelqu'un, (à quelqu'un ជាកម្មសម្បទាន), ៥-Ablatif ..... : មានមុខងារជាកម្មទេសកាលសម្គាល់បែប, ប្រភព, មធ្យោបាយ,ទីកន្លែង, ៦-Vocatif.... : សម្រាប់ហៅ។