ទ្រីប៉ាណូសូម
trypanosomosis/trypanosomiasis, trypanosome/trypanosomiase ជំងឺបង្កដោយបរាសិតប្រូតូសូអ៊ែស្ថិតក្នុងប្រភេទទ្រីប៉ាណូសូម៉ា (trypanosoma) សន្តានទ្រីប៉ាណូសូម៉ាទីដេ (trypanosomatidae) ចែកជាច្រើនប្រភេទដូចជា តេ.វីវាក់ (T. vivax), តេ. កុងហ្គោឡង់ (T. congolense), តេ. អេវ៉ង់ស៊ី (T. evansi), តេ. ស៊្វីស (T. suis), តេ. អេគីពែឌូម (T. equiperdum), តេ. ព្រុយសេអ៊ី (T. brucei)។ ទ្រីប៉ាណូសូមនៃប្រភេទនីមួយៗ បង្កជំងឺចំពោះប្រភេទសត្វផ្សេងៗគ្នានិងមនុស្ស។ ជំងឺនេះឆ្លងដោយសាររុយឬរបោមខាំបឺតឈាម។ រោគសញ្ញាមានដូចជា ឡើងកម្ដៅខ្លួនពី ៣៩,៥ ទៅ ៤០oC ហើមកូនកណ្ដុរ ស្លេកស្លាំង ខ្សោយអស់កម្លាំង ស្រេកទឹកខ្លាំង ទឹកនោមពណ៌ ទឹកក្រូចរលូតកូន ភាពស៊ាំចុះខ្សោយ សត្វអាចងាប់ភ្លាមៗ។