Jump to content

ល្បះ

ពីWiktionary
  1. ( ន. ) ការ​លះ គឺ​លះ​ទ្រព្យ​ជា​ទាន (បរិច្ចាគ), ឬ​ការ​លះ​អំពើ​អ្វី​ៗ​ដែល​គួរ​លះ​ចោល, ការ​លះបង់​ការ​ងារ​ជា​មុខ​ការ​នាទី​របស់​ខ្លួន : អំណោយ​នោះ​ជា​ល្បះ​របស់​ឪពុក​ខ្ញុំ;
  2. ត្រូវ​ជំនុំ​ជម្រះ​តាម​ល្បះ​ការ​ងារ ជា​នាទី​របស់​សិស្ស​ឈ្មោះ​នោះ ។ ល្បះ​មុខ​ការ​របស់​ខ្លួន គឺ​ការ​លះ​បង់​ចោល​មុខ​ការ​របស់​ខ្លួន ។
  1. ( ន. ) (លែង​ប្រើ​ហើយ) មើល​ក្នុង​ពាក្យ របះ ន.; និង រះ កិ. ផង) ។
  2. sentence, phrase, ប្រយោគ ល្បះជាបង្គុំពាក្យដែលមានន័យសេចក្ដីពេញលេញស្ដាប់បាន។ ល្បះ/ប្រយោគត្រូវមានកន្សោមនាមប្រធាន និង កន្សោមកិរិយា (ប្រណាប់ប្រធាន/បម្រាប់ប្រធាន)។

ឧទាហរណ៍: -សិស្សានុសិស្សទៅសាលារៀន។ -គាត់បានជួបមិត្តសម្លាញ់របស់គាត់នៅក្នុងសុបិន។ ល្បះ/ប្រយោគមានច្រើនប្រភេទ គឺ: -ល្បះប្រកាស/ប្រយោគប្រកាស (ល្បះបញ្ជាក់) (phrase déclarative) -ល្បះសំណួរ/ប្រយោគសំណួរ (phrase interrogative) -ល្បះបញ្ជា/ប្រយោគបញ្ជា (phrase impérative) -ល្បះឧទាន/ប្រយោគឧទាន (phrase exclamative)។ ១- ល្បះប្រកាស/ប្រយោគប្រកាស: ល្បះ/ប្រយោគដែលគេប្រើសម្រាប់អះអាងឱ្យដឹងរឿងអ្វីមួយ។ ឧ. -លោកគ្រូមកដល់ហើយ។ -លោកនាយកមិននៅទេ។ ២- ល្បះសំណួរ/ប្រយោគសំណួរ : ល្បះ/ប្រយោគ ដែលគេប្រើសម្រាប់សួរចង់ដឹងអំពីអ្វីមួយ ដោយប្រើពាក្យសួរ (តើ..., ...ឬ,.... ឬទេ,...) ឬលើកសំឡេងនៅខាងចុងល្បះ។ ឧ. - (ឯង) យល់ព្រមឬទេ? -ថ្ងៃនេះ វាមិនទៅរៀនទេ (ឬ)? ៣- ល្បះបញ្ជា/ប្រយោគបញ្ជា : ល្បះដែលគេប្រើសម្រាប់បង្គាប់បញ្ជា ផ្ដល់ដំបូន្មាន ឬ ហាមប្រាម។ ឧ. - ចូរ (អ្នក) រៀបចំបន្ទប់ឱ្យបានស្អាត។ -(អ្នកទាំងអស់គ្នា) ត្រូវខិតខំរៀនសូត្រ។ -ហាមខាកស្ដោះ។ -កុំជក់បារី។ ៤- ល្បះឧទាន/ប្រយោគឧទាន: ល្បះដែលគេប្រើសម្រាប់សំដែងអំណរ ការរំជួលចិត្តកំហឹង ការកោតសរសើរ ការងឿងឆ្ងល់ ការភ្ញាក់ផ្អើល... ដែលកើតឡើងភ្លាមៗ។ ឧ. -យី! អស្ចារ្យណាស់! -រងាណាស់! -នាងឆ្លាតមែន!