ល្បះ
- ( ន. ) ការលះ គឺលះទ្រព្យជាទាន (បរិច្ចាគ), ឬការលះអំពើអ្វីៗដែលគួរលះចោល, ការលះបង់ការងារជាមុខការនាទីរបស់ខ្លួន : អំណោយនោះជាល្បះរបស់ឪពុកខ្ញុំ;
- ត្រូវជំនុំជម្រះតាមល្បះការងារ ជានាទីរបស់សិស្សឈ្មោះនោះ ។ ល្បះមុខការរបស់ខ្លួន គឺការលះបង់ចោលមុខការរបស់ខ្លួន ។
- ( ន. ) (លែងប្រើហើយ) មើលក្នុងពាក្យ របះ ន.; និង រះ កិ. ផង) ។
- sentence, phrase, ប្រយោគ ល្បះជាបង្គុំពាក្យដែលមានន័យសេចក្ដីពេញលេញស្ដាប់បាន។ ល្បះ/ប្រយោគត្រូវមានកន្សោមនាមប្រធាន និង កន្សោមកិរិយា (ប្រណាប់ប្រធាន/បម្រាប់ប្រធាន)។
ឧទាហរណ៍: -សិស្សានុសិស្សទៅសាលារៀន។ -គាត់បានជួបមិត្តសម្លាញ់របស់គាត់នៅក្នុងសុបិន។ ល្បះ/ប្រយោគមានច្រើនប្រភេទ គឺ: -ល្បះប្រកាស/ប្រយោគប្រកាស (ល្បះបញ្ជាក់) (phrase déclarative) -ល្បះសំណួរ/ប្រយោគសំណួរ (phrase interrogative) -ល្បះបញ្ជា/ប្រយោគបញ្ជា (phrase impérative) -ល្បះឧទាន/ប្រយោគឧទាន (phrase exclamative)។ ១- ល្បះប្រកាស/ប្រយោគប្រកាស: ល្បះ/ប្រយោគដែលគេប្រើសម្រាប់អះអាងឱ្យដឹងរឿងអ្វីមួយ។ ឧ. -លោកគ្រូមកដល់ហើយ។ -លោកនាយកមិននៅទេ។ ២- ល្បះសំណួរ/ប្រយោគសំណួរ : ល្បះ/ប្រយោគ ដែលគេប្រើសម្រាប់សួរចង់ដឹងអំពីអ្វីមួយ ដោយប្រើពាក្យសួរ (តើ..., ...ឬ,.... ឬទេ,...) ឬលើកសំឡេងនៅខាងចុងល្បះ។ ឧ. - (ឯង) យល់ព្រមឬទេ? -ថ្ងៃនេះ វាមិនទៅរៀនទេ (ឬ)? ៣- ល្បះបញ្ជា/ប្រយោគបញ្ជា : ល្បះដែលគេប្រើសម្រាប់បង្គាប់បញ្ជា ផ្ដល់ដំបូន្មាន ឬ ហាមប្រាម។ ឧ. - ចូរ (អ្នក) រៀបចំបន្ទប់ឱ្យបានស្អាត។ -(អ្នកទាំងអស់គ្នា) ត្រូវខិតខំរៀនសូត្រ។ -ហាមខាកស្ដោះ។ -កុំជក់បារី។ ៤- ល្បះឧទាន/ប្រយោគឧទាន: ល្បះដែលគេប្រើសម្រាប់សំដែងអំណរ ការរំជួលចិត្តកំហឹង ការកោតសរសើរ ការងឿងឆ្ងល់ ការភ្ញាក់ផ្អើល... ដែលកើតឡើងភ្លាមៗ។ ឧ. -យី! អស្ចារ្យណាស់! -រងាណាស់! -នាងឆ្លាតមែន!