Jump to content

សង្ខារ

ពីWiktionary

សង់-ខា បា.; សំ. ( ន. ) (សំស្ការ) ការ​តាក់តែង, គ្រឿង​ប្រកប​ឬ​តាក់តែង; គ្រឿង​ប្រុង; ភ្ជុំ, ប្រមូល​ផ្សំ; សព៌ាង្គ​កាយ; ជីវិត; គំនិត; អ្វី​ៗ​ទាំងពួង​ក្នុង​លោក;... ។ សង្ខារក្ខន្ធ (--រុ័ក-ខ័ន) គំនរ​ឬ​កង​នៃ​គំនិត (ដែល​រាប់​ជា​ខន្ធ​ទី ៤ ក្នុង​ខន្ធ​ទាំង ៥) ។ សង្ខារ​ទុក្ខ (--រ៉ៈទុក) សេចក្ដី​ព្រួយ​លំបាក​របស់​ជីវិត​ឬ​ព្រោះ​ជីវិត ។ សង្ខារ​ធម៌ (--រ៉ៈធ័រ) ធម៌​គឺ​សង្ខារ​ឬ​សង្ខារ​ដែល​រាប់​ថា​ធម្មតា ។ សង្ខារ​និរោធ (--រ៉ៈនិរោត) ដំណើរ​រលត់​សង្ខារ, ដំណើរ​លែង​មាន​សង្ខារ​ត​ទៅ​ទៀត ។ សង្ខារ​បច្ច័យ ឬ--រប្បច្ច័យ (--រ៉ៈ ឬ រុ័ប -បុ័ច-ចៃ) ធម៌​ដែល​ជា​បច្ច័យ​ឲ្យ​កើត​វិញ្ញាណ ។ សង្ខារ​បធាន ឬ --រប្បធាន (--រ៉ៈ ឬ រុ័ប-ប៉ៈ--) ការ​តាំង​នៅ​មាំ​របស់​សង្ខារ ។ សង្ខារ​លោក (--រ៉ៈ--) លោក​គឺ​សង្ខារ, លោក​ដែល​ទុក​ថា​ជា​សង្ខារ; សេចក្ដី​ចម្រើន​និង​សេចក្ដី​វិនាស ។ សង្ខារុបេក្ខា (--ប៉េក-ខា; បា. < សង្ខារ + ឧបេក្ខា) ដំណើរ​ជើយ​ព្រងើយ​ចំពោះ​អ្វី​ៗ​ទាំងពួង ។ល។ កាយ​សង្ខារ (--យ៉ៈសង់ខា) ខ្យល់​ដក​ដង្ហើម​ចេញ​ចូល ។ ចិត្ត​សង្ខារ (ចិត-តៈសង់ខា) សញ្ញា​និង​វេទនា ។ ជីវិត​សង្ខារ (--តៈសង់ខា) អាយុ, ភ្លើង​ធាតុ​និង​បដិសន្ធិ​វិញ្ញាណ។ វចី​សង្ខារ (វៈចីសង់ខា) វិតក្កៈ និង វិចារៈ (ព. ពុ. ទាំងអស់) ។ល។