Jump to content

អង្សា

ពីWiktionary

អង់-សា សំ. បា. ( ន. ) (អំស) ស្មា (រ. ស.) ព្រះ​អង្សា ស្មា​ក្សត្រិយ៍ (ម. ព. អង្ស ឬ អង្សៈ ផង) ។

សំ.; បា. ( ន. ) (អំឝ; អំស) ភាគ, ចំណែក; ភាគ​នៃ​មុម​ឬ​ជ្រុង; មាត្រា​រង្វាស់​មុម​ឬ​ជ្រុង ។ ឈ្មោះ​មាត្រា​រង្វាស់​ល្វែង​រាសី... (៣០ អង្សា​ជា ១ រាសី, ១២ រាសី​ជា ១ រាសិ​ចក្រ ឬ ១ ចក្រ​រាសី មាន ៣៦០ អង្សា... ។ ម. ព. រាសិ​ចក្រ និង រាសី ផង) ។ កម្រិត​គំនូស​លេខ​លើ​ប្រជាប់​សម្រាប់​ស្ទង់​មើល​នូវ​ធាតុ​ក្ដៅ​ត្រជាក់​ជាដើម : កម្ដៅ​ឡើង​ដល់ ៤០ អង្សា ។ ពាក្យ​ហៅ​ថ្ងៃ​ទាំង ៧ តាំង​ពី​អាទិត្យ​ដល់​សៅរ៍ ដែល​តម្រូវ​នឹង​ឆ្នាំ​កំណើត​តាម​ជតា​របស់​មនុស្ស (តាម​ក្បួន​ព្រាហ្មណ៍) ហៅ​ថា អង្សា ឬ អង្សា​កំណើត គឺ​តម្រូវ​ដោយ​កំណត់​ថា ឆ្នាំ​ជូត​និង​ឆ្នាំ​មមែ អង្សា​អាទិត្យ; ឆ្នាំ​ឆ្លូវ, វក អង្សា​ចន្រ្ទ; ឆ្នាំ​ខាល, រកា អង្សា​អង្គារ; ឆ្នាំ​ថោះ, ច អង្សា​ពុធ; ឆ្នាំ​រោង, កុរ អង្សា​ព្រហស្បតិ៍; ឆ្នាំ​ម្សាញ់ អង្សា​សុក្រ; ឆ្នាំ​មមី អង្សា​សៅរ៍; តាម​ចាស់​ៗ ធ្លាប់​ចំណាំ​មក​ថា មនុស្ស​ចាស់​ជរា​វេលា​នឹង​ស្លាប់​ច្រើន​តែ​ស្លាប់​ក្នុង​ថ្ងៃ​អង្សា​របស់​ខ្លូន​ឬ​ក្នុង​ថ្ងៃ​ដើម​អង្សា (មុន​ថ្ងៃ​អង្សា​១​ថ្ងៃ) ឬ​ក៏​ក្នុង​ថ្ងៃ​ចុង​អង្សា (ក្រោយ​ថ្ងៃ​អង្សា​មួយ​ថ្ងៃ), មិន​សូវ​លើស​ខ្វះ​ឆ្ងាយ​ពី​នេះ​ប៉ុន្មាន​ទេ (ម. ព. ជតា ផង) ។

អង្សា (ម. ព. អង្សា ២ ន.) ។ អង្សា​កំណើត