Jump to content

អារ

ពីWiktionary

( កិ. ) កាត់, បំបែក, ច្រៀក, កាត់​ផ្តាច់, តម្រឹម ដោយ​រណារ : អារ​ឈើ, អារ​រម្លំ, អារ​បំបែក, អារ​ច្រៀក, អារ​ផ្តាច់, អារ​តម្រឹម ។ កាត់​ពន្លះ, លឿយ​កាត់​ផ្តាច់ ដោយ​សស្រ្តា​មាន​កាំបិត​ជាដើម (រុញ​ទាញ​ៗ​ដូច​ជា​កាត់​ដោយ​រណារ) : អារ​ពន្លះ​ស្បែក ។ អារ​កាត់ (ព. ប្រ.) សម្រេច​សេចក្ដី​ដោយ​កាត់​ប្រមាណ, ដោយ​ស្មាន : ខ្ញុំ​មិន​ហ៊ាន​អារ​កាត់​សេចក្ដី​នេះ​ទេ ។

( គុ. ) ដែល​កាត់​ផ្តាច់​ប្រយោជន៍​ដែល​ខ្លួន​ត្រូវ​បាន​គឺ​ប្រយោជន៍​ខាង​ការ​បន្ត​ពូជ​ពង្ស និង​មាតា​បិតុបដ្ឋាន ។ អារ នេះ​ជា​ពាក្យ​ហៅ​គូ​ស្វាមី​ភរិយា​ដែល​ឥត​កូន គឺ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​កូន​សោះ, ហៅ​ថា ស្រី​អារ, ប្រុស​អារ, អារ​ទាំង​ពីរ​នាក់​ប្តី​ប្រពន្ធ, មេ​គោ​អារ (ស្រី​អារ ព. ខ្ព. ថា វញ្ឈា) ។ ទ្រព្យ​អារ​ទ្រព្យ​ផុត ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​របស់​គូ​ស្វាមី​ភរិយា​ទាំង​ពីរ​នាក់​ដែល​អារ​ឥត​កូន ហើយ​អ្នក​ទាំង​ពីរ​នោះ​ឥត​បាន​ប្រគល់​ឲ្យ​ដល់​ញាតិ​ឬ​ដល់​បុគ្គល​ណា​មួយ​សោះ​ឡើយ, លុះ​ឥត​អំពី​អ្នក​ទាំង​ពីរ​នោះ​ទៅ, ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​នោះ​ត្រូវ​បាន​ជា​ប្រយោជន៍​នៃ​ឃ្លាំង​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ ឬ​ជា​ប្រយោជន៍​ឃ្លាំង​របស់​រាជការ គឺ​ត្រូវ​ទុក​ជា​សម្បត្តិ​របស់​ប្រទេស​ជាតិ​ត​ទៅ : ស្រែ​និង​ចម្ការ​នោះ​ជា​ទ្រព្យ​អារ​ទ្រព្យ​ផុត​នៃ​តា “ក.” យាយ “ច.” ។ ពាក្យ​ជា​គុណ​បទ​នេះ កាល​ពី​ដើម អ្នក​សរសេរ​តាម​ទម្លាប់​រៀង​ខ្លួន​គឺ​សរសេរ​ជា អា ក៏​មាន ជា អារ ក៏​មាន, តាំង​ពី​នេះ​ត​ទៅ​គួរ​សរសេរ​ជា អារ ចុះ ព្រោះ​មាន​អត្ថ​ន័យ​សម​ជាង អា ។ (វេជ្ជសាស្ត្រ, ជីវវិទ្យា) sterile, stérile ដែលមិនអាចបង្កកំណើតបាន (មនុស្ស សត្វ រុក្ខជាតិ)។ ឧ. គូស្វាមីភរិយាដែលរៀបការយូរពេលហើយមិនមានកូន ដែលអាចបណ្ដាលមកពីប្ដីនិង/ឬប្រពន្ធអារ។