Jump to content

អារាម

ពីWiktionary

--រ៉ាម សំ. បា. ( ន. ) ប្រទេស​ឬ​ទី​ដែល​នាំ​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​រីករាយ​សប្បាយ គឺ សួន, សួន​ច្បារ; អាវាស​ដែល​មាន​សួន​ច្បារ​និង​កុដិ​លំនៅ​នៃ​ពួក​បព្វជិត ។ ខ្មែរ​ហៅ​ចំពោះ​តែ​ទី​វត្ត​របស់​បព្វជិត​ថា អារាម ឬ វត្ត​អារាម (ទី​វត្ត​បាន​ជា​ហៅ អារាម ព្រោះ​កាល​ពី​ក្នុង​សម័យ​បុរាណ​ព្រេង​នាយ គេ​ច្រើន​យក​សួន​ច្បារ​ឬ​ឱទ្យាន​ធ្វើ​ជា​អាវាស​សម្រាប់​ពួក​បព្វជិត ដូច​យ៉ាង​វត្ត​វេឡុវ័ន (ក្នុង​ពុទ្ធ​កាល) ជាដើម; ឬ​ពុំនោះ​ក្នុង​ទី​វត្ត​ទាំងពួង​គេ​ដាំ​ដើម​ឈើ​តូច​ធំ​មាន​របៀប​ជា​សួន​ច្បារ​ឬ​ជា ឧទ្យាន ជា​ទី​សប្បាយ​ប្លែក​ជាង​ភូមិ​លំនៅ​របស់​ពួក​គ្រហស្ថ, ដោយ​ហេតុ​នេះ​ទើប​ហៅ​ថា អារាម “សួន” ឬ “ទី​នាំ​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​រីករាយ​សប្បាយ, ទី​សប្បាយ​ប្លែក​ជាង​ភូមិ​គ្រហស្ថ”)។ បើ​រៀង​ភ្ជាប់​ពី​ខាង​ដើម​សព្ទ​ដទៃ អ. ថ. --រ៉ាម៉ៈ, ដូច​ជា អារាម​ករ ឬ--ការ អ្នក​សាង​សួន​ឬ​អ្នក​សាង​វត្ត (បើ​ស្ត្រី​ជា អារាម​ការិកា) ។ អារាម​ចេតិយ ឬ—ថូប, --ស្តូប ចេតិយ​ឬ​ស្តូប​ក្នុង​អារាម ។ អារាម​នាយក ឬ អារាមាធិបតី (--ម៉ាធិប៉ៈតី) ចាងហ្វាង​សួន (បើ​ស្ត្រី​ជា អារាម​នាយិកា) ។ អារាម​បាល អ្នក​រក្សា​អារាម គឺ​អ្នក​ថែ​សួន​ឬ​អ្នក​ថែ​វត្ត (បើ​ស្ត្រី​ជា អារាម​បាលី ឬ អារាម​បាលិកា អ. ថ. --ប៉ា--) ។ អារាម​បុស្ប-- (--បុស) ឬ --បុប្ផា ផ្កា​ក្នុង​សួន​ឬ​ក្នុង​វត្ត ។ អារាម​ព្រឹក្ស ឈើ​ក្នុង​សួន​ឬ​ក្នុង​វត្ត ។ អារាម​ភូមិ ទី​សួន ឬ​ទី​វត្ត ។ អារាម​វត្ថុ របស់​ឬ​អ្វី​ៗ​មាន​ដើម​ឈើ​ជាដើម​មាន​នៅ​ក្នុង​វត្ត (ព. វិ. ពុ.) ។ អារាម​វប្បកម្ម (--វ៉ាប់-ប៉ៈ-កាំ) ការ​ដាំ​សួន​ច្បារ, សិល្បៈ​ខាង​សួន​ច្បារ ។ អារាម​វប្បករ (--ក) អ្នក​ដាំ​សួន​ច្បារ, អ្នក​ប្រកប​កិច្ច​ការ​ខាង​ការ​ដាំ​ឈើ​សម្រាប់​សួន​ច្បារ (បើ​ស្ត្រី​ជា អារាម​វប្បការិកា) ។ អារា-មាធិការ (--ម៉ា--) ចៅ​អធិការ​វត្ត (ហៅ អាវាសាធិការ ក៏​បាន) ។ ព. កា. ថា : អារាមាធិការ ចេះ​ធម៌​អាថ៌​អ្នក​គ្រប់គ្រង ទើប​ត្រូវ​តាម​ទំនង នាយកៈ-ធម៌​ប្រាំមួយ ។ បើ​ខ្វះ​ធម៌​ទាំង​នោះ ច្រើន​មាន​មោះហ្មង​ឲ្យ​ព្រួយ ឥត​មាន​អ្នក​ណា​ជួយ ត្រូវ​តែ​ខ្លួន​ជួយ​ខ្លួន​ឯង ។ល។