ឥសិ

ពីWiktionary

អ៊ិសិ បា.; សំ. ( ន. ) (ឫឞិ) ឥសី ឬ ឫសី (ម. ព. ឫសី)។ ឥសិ​គណៈ ពួក​ឥសី ។ ឥសិគិលិ “ភ្នំ​លេប​ឥសី” (សំ. ឫឞិគិរិ “ភ្នំឫសី”) ឈ្មោះ​ភ្នំ​មួយ​ក្នុង​ពួក​ភ្នំ​ក្រុង​រាជគ្រឹះ​ក្នុង​មគធ​រដ្ឋ គឺ​រដ្ឋ​ពិហារ​ជាប់​គ្នា​នឹង​ឧត្ដរ​ប្រទេស (ប្រទេស​ឥណ្ឌា​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ) មាន​និយាយ​តំណាល​ក្នុង​ឥសិគិលិ​សូត្រ ។ ឥសិគិលិ​សូត្រ (បា. --សុត្ត) ឈ្មោះ​សូត្រ​មួយ​ក្នុង​សុត្តន្ត​បិដក​និយាយ​អំពី​ព្រះ​បច្ចេក​ពុទ្ធ ៥០០ អង្គ​ដែល​នៅ​អាស្រ័យ​នា​ភ្នំ​ឥសិគិលិ (ក្នុង​កាល​ពី​ព្រេង​នាយ) ។ ឥសិបតនៈ ឬ ឥសិបតន​មិគទាយ​វ័ន (--ប៉ៈតៈន៉ៈ ឬ --មិគៈទាយៈវាន់; សំ. ឫឞិបតន ឬ--ម្ឫគ--) ឈ្មោះ​ភូមិ​ប្រទេស​មួយ​កន្លែង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ប៉ែក​កណ្តាល ជា​ទី​ដែល​ព្រះ​សព្វញ្ញុពុទ្ធ​ទ្រង់​សម្តែង​ធម្មចក្កប្បវត្តន​សូត្រ​ជា​បឋម​ទេសនា​របស់​ព្រះ​អង្គ (ទី​នោះ​សម័យ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ហៅ សាន៌ាថ Sarnath នៅ​ជិត​ក្រុង​ពារាណសី) ។ ឥសិ​បព្វជ្ជា ឬ ឥសិប្បព្វជ្ជា ការ​បួស​ជា​ឥសី, ផ្នូស​ឥសី ។ ឥសិប្បវេទិត ឬ ឫសិ​ប្រវេទិត ធម៌​ឬ​ច្បាប់​ដែល​ឥសី (មាន​ព្រះ​ពុទ្ធ​ជាដើម) សម្តែង​ទុក​មក ។ ឥសិ​ភាសិត ធម៌​ឬ​ច្បាប់​ដែល​ឥសី​បាន​ថា​ទុក​មក (រាប់​ចូល​ក្នុង​ភាសិត ៤ យ៉ាង​ក្នុង​គម្ពីរ​ពុទ្ធ​សាសនា) ។ល។