សមាធិ

ពីWiktionary

[សៈម៉ា-ធិ] (សំ. បា.) ( ន. ) ដំណើរ​តាំង​ស៊ប់​មាំ​នៃ​ចិត្ត, ការ​ចុះ​ចិត្ត​ស៊ប់​ឬ​ស្លុង​ចិត្ត​ក្នុង​គន្លង​អារម្មណ៍​ដែល​រំពឹង, ការ​នឹក​រំពឹង​ស្លុង​ចិត្ត; ដំណើរ​ស្លុង​ចិត្ត​ស៊ប់​ក្នុង​អង្គ​ឈាន : ចម្រើន​សមាធិ, បាន​សមាធិ (ព. ពុ.) ។

  1. សមាធិ​ចិត្ត : ចិត្ត​ដែល​ចុះ​ស្លុង​ស៊ប់​ក្នុង​សមាធិ, ចិត្ត​ជា​សមាធិ ។
  2. សមាធិ​យោគ : ការ​ព្យាយាម​ចម្រើន​សមាធិ: ធ្វើ​សមាធិ​យោគ ។ ល។
  3. ខណិក​សមាធ (ខៈណិ-កៈ--) : ការ​នឹក​រំពឹង​ស្លុង​ចិត្ត​ក្នុង​អារម្មណ៍​ណា​មួយ បាន​តែ​មួយ​ស្របក់​ក៏​បាត់​ទៅ​វិញ ។ (khanika-samadhi : momentary concentration)
  4. បរិកម្ម​សមាធិ : ដំណាក់​កាល​ដំបូង​នៃ​សមាធិ​ដើម្បី​រៀបចំ​ទាញ​ចិត្ត​ឲ្យ​ចូល​មក​ក្នុង​គន្លង​ត្រូវ (parikkamma-samadhi : preliminary concentration)
  5. មិច្ឆា​សមាធិ : សមាធិ​ខុស​ផ្លូវ​ខុស​ទំនង​ ។ (micca-samadhi​ : false/wrong concentration)
  6. សម្មា​សមាធិ : សមាធិ​ត្រូវ​ផ្លូវ ត្រូវ​ទំនង ។ (samma-samadhi : right concentration)
  7. អប្បនា​សមាធិ (អ័ប-ប៉ៈ ន៉ា--) : សមាធិ​ដែល​ចុះ​ស្លុង​ស៊ប់​ក្នុង​អង្គ​ឈាន​ពេញ​បរិបូរ ។ (appana-samadhi : bring the mind to absorption)
  8. ឧបចារ​សមាធិ (ឧប៉ៈចារ៉ៈ--) : សមាធិ​ដែល​ចុះ​ស្លុង​ស៊ប់​ក្នុង​អង្គ​បឋមជ្ឈាន ប៉ុន្តែ​មិន​ទាន់​ពេញ​បរិបូរ (ព. ពុ.) ។ល។

សូម​មើល​ពាក្យ កម្មដ្ឋាន, វិបស្សនា, និង ឈាន