Jump to content

ឧត្តម

ពីWiktionary
(ត្រូវបានបញ្ជូនបន្តពី ឧត្ដម)

ខ្មែរ

[កែប្រែ]

ការបញ្ចេញសំលេង

[កែប្រែ]

និរុត្តិសាស្ត្រ

[កែប្រែ]

មកពី សំស្ក្រឹត រឺ បាលី उत्तम/uttama (‘ល្អ, ធំ, ខ្ពង់ខ្ពស់, ថ្លៃថ្នូរ’)

គុណនាម

[កែប្រែ]

ឧត្តម

  1. ខ្ពស់, ខ្ពង់ខ្ពស់
    ឧ. ថ្នាក់​ឧត្ដម
    ឧ. ពូជ​ពង្ស​ឧត្ដម ឬ ពង្ស​ពូជឧត្តម
  2. កន្លង
    ឧ. ប្រសើរ​ឧត្ដម
  3. ល្អ;
  4. ប្រសើរ;
  5. ថ្លៃថ្លា;
  6. បរិបូណ៌
  7. សម្បូណ៌
    ឧ. ផល​ស្រូវ​ឧត្ដម

ពាក្យទាក់ទង

[កែប្រែ]

បុព្វបទ

[កែប្រែ]

ឧត្តម-

  1. បើ​រៀង​ភ្ជាប់​ពី​ខាង​ដើម​សព្ទ​ដទៃ អ. ថ. អ៊ុត-តៈម៉ៈ, ចួន​ថា អ៊ុត-ដំ-ម៉ៈ ឬ អ៊ុត-ដំ ក៏​មាន​ខ្លះ (តាម​ទម្លាប់​ស្រួល​មាត់), ដូច​ជា ឧត្ដម​គតិ គតិ​ឧត្ដម គឺ​ដំណើរ​កើត​ល្អ; ចិត្ត​គំនិត​ខ្ពង់ខ្ពស់ អធ្យាស្រ័យ​ដែល​ដុះដាល​ចេញ​មក ដើម្បី​រិះ​រក​សេចក្ដី​សុខ-ចម្រើន, គោល​បំណង​ចង់​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ប្រពៃ,... : មនុស្ស​មាន​ឧត្ដម​គតិ រមែង​បាន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​នៃ​មហា​ជន ។ ឧត្ដម​គន្ធ ក្លិន​ប្រសើរ ។ ឧត្ដម​គោត្ត ឬ --គោត្រ គោត្រ​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​គ្រឹហា ឬ --គ្រឹះ ផ្ទះ​ល្អ, មាន​តម្លៃ ។ ឧត្ដមង្គ ឬ ឧត្ដមាង្គ (--មុ័ង, --ម៉ង់ ឬ --ម៉ាង) ក្បាល, ត្បូង ។ ឧត្ដម​ជាតិ ជាតិ​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​បុរិសៈ ឬ--បុរស បុរស​ខ្ពង់ខ្ពស់ ។ ព. វ. សំ. បា. បុរិសៈ​ទី ៣ ត្រង់ ខ្ញុំ, អញ, យើង ។ ឧត្ដម​ភាព ភាព​ឧត្ដម ។ ឧត្ដម​ភូមិ ថ្នាក់​ខ្ពស់, ជាន់​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​ភេទ (បា. --វេស; សំ. --វេឝ) ភេទ​ឧត្ដម ។ ព. ពុ. បព្វជិត​ភេទ ។ ឧត្ដម​មន្រ្តី (អ៊ុត-ដំ--) មន្រ្តី​ថ្នាក់​ខ្ពស់; មន្រ្តី​រដ្ឋបាល​ថ្នាក់​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​វង្ស ឬ --ពង្ស វង្ស​ខ្ពស់, ពូជ​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​វិជ្ជា ឬ --វិទ្យា វិជ្ជា​ជាន់​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​ស័ក្តិ ស័ក្តិ​ខ្ពស់ ។ ឧត្ដម​សេនានី មេ​ទាហាន​ជាន់​ខ្ពស់ ចាប់​តាំង​ពី​ថ្នាក់​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ត្រី​ទៅ​ដល់​សេនា​ប្រមុខ ។ ឧត្ដម​សេនីយ៍ ឋានន្តរ​មេ​ទាហាន​ជាន់​ខ្ពស់​ជា​មេ​បញ្ជាការ​កង​ទ័ព ។ ឧត្ដម​សេនីយ៍​ត្រី ឧត្ដម​សេនីយ៍​ដែល​មាន​ឋានន្តរ​សក្តិ​ក្រោម​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ទោ ។ ឧត្ដម​សេនីយ៍​ទោ ឧត្ដម​សេនីយ៍​ជា​ចន្លោះ​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ត្រី និង​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ឯក ។ ឧត្ដម​សេនីយ៍​ឯក ឧត្ដម​សេនីយ៍​មាន​ឋានន្តរ​សក្តិ​ខ្ពស់​ជាង​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ទោ​និង​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ត្រី ។ ឧត្ដមានុភាព អានុភាព​ខ្ពង់ខ្ពស់​ឬ​ខ្លាំង​ក្រៃ ។ ឧត្ដមាភិសេក អភិសេក​ខ្ពង់ខ្ពស់ (ម. ព. សមណុត្តមាភិសេក ផង) ។ល។ ព. កា. ប្រើ​ជា ឧត្ដមៈ, ឧត្ដមា, ឧត្ដមោ, ឧត្តមំ (--មុ័ង) ក៏​បាន ។

នាមអសាធារណ៍

[កែប្រែ]
  1. ភូមិនៃឃុំព្រែកក្របៅ
  2. ភូមិនៃឃុំព្រែកខ្សាយក